Nynorsk fagspråk: Tid for meir enn fine ord
Foto: LNK, Kristianne Marøy, Nynorsk kultursentrum
Leiarane for LNK, Noregs Mållag og Nynorsk kultursentrum – Svein Olav Langåker, Peder Lofnes Hauge og Olav Opsvik – etterlyser handling frå styresmaktene.
Ein ny rapport frå Direktoratet for høgare utdanning og kompetanse (HK-dir) om lærebokordninga i høgare utdanning vekkjer uro. Rapporten konstaterer få søknader om lærebøker på nynorsk, men i staden for å undersøkje årsakene, slår rapporten seg til ro med status quo. Dette er alvorleg, meiner Noregs Mållag, Nynorsk kultursentrum og Landssamanslutninga av nynorskkommunar (LNK).
I ei felles pressemelding peikar dei tre organisasjonane på at lærebokordninga har eit viktig språkpolitisk oppdrag: å redusere forskjellen mellom bokmål og nynorsk. Dersom lærebokordninga mister sitt språkpolitiske oppdrag, står nynorsk fagspråk i fare for å bli ytterlegare svekka.
Fungerer ikkje etter intensjonen
– Heile marknaden for faglitteratur i høgare utdanning er i krise, hevdar organisasjonane.
Nesten alle bøker blir lågopplagsprosjekt – og lærebokordninga blir i praksis ei generell støtteordning for alle.
– Det var aldri intensjonen. I ein marknad som slit, burde det vere ekstra lønsamt å gi ut bøker på nynorsk. Men i dag er det ikkje attraktivt, held dei fram.
Det offentlege har eit særleg ansvar
Språklova frå 2022 slår fast at det offentlege har eit særleg ansvar for å fremje nynorsk. Avsendarane understrekar i pressemeldinga at dette ansvaret også må omfatte lærebokpolitikken.
Handlar om reell språkleg fridom
– Staten må sikre at det blir skrive og gitt ut fagbøker på nynorsk, ikkje berre for å styrkje nynorsk som fagspråk, men for å gi studentar og fagfolk reell språkleg fridom.
Jamstillinga skjer ikkje av seg sjølv
Dei tre organisasjonane etterlyser no handling frå styresmaktene.
– Vi treng ikkje fleire rapportar som konkluderer med at det kjem få søknader. Vi treng ein strategi for korleis fleire søknader kan kome.
Organisasjonane krev difor at styresmaktene tek grep for betre støtteordningar, ein aktiv språkpolitikk og ei forståing om at jamstilling krev handling.
